Historia pierogów ruskich
Pierogi to jedno z najbardziej charakterystycznych dań polskiej kuchni, a pierogi ruskie są ich najpopularniejszym wariantem. Wbrew nazwie, nie pochodzą one z Rosji, a z regionów wschodniej Polski (dawnych Kresów Wschodnich). Nazwa "ruskie" pochodzi od określenia "ruskie ziemie", czyli tereny dzisiejszej Ukrainy, które kiedyś nazywano Rusią.
Pierogi pojawiły się w Polsce w XIII wieku – według legendy, przywiózł je ze sobą z Dalekiego Wschodu Święty Jacek Odrowąż. Przez wieki zostały zaadaptowane do polskiej kuchni i dziś są uznawane za jedno z dań narodowych.
Pierogi ruskie tradycyjnie wypełniane są nadzieniem z ziemniaków i twarogu, choć regionalne wariacje mogą zawierać również inne składniki. W zależności od regionu Polski, do farszu dodaje się różne przyprawy i dodatki, takie jak smażona cebula, pieprz czy cząber.
Składniki
Ciasto:
- 500 g mąki pszennej
- 1 jajko
- około 250 ml ciepłej wody
- szczypta soli
- 1 łyżka oleju
Farsz:
- 500 g ziemniaków
- 250 g białego sera (twarogu półtłustego)
- 2 duże cebule
- 3 łyżki masła
- sól i pieprz do smaku
- opcjonalnie: cząber
Do podania:
- 100 g boczku lub słoniny
- 1 cebula
- kwaśna śmietana
Sposób przygotowania
- Przygotowanie ciasta: Mąkę przesiej na stolnicę, dodaj sól, wbij jajko, dodaj olej i stopniowo dolewając ciepłą wodę, wyrób elastyczne ciasto. Gotowe ciasto owiń folią spożywczą i odstaw na około 30 minut, aby odpoczęło.
- Przygotowanie farszu: Ziemniaki obierz, ugotuj w osolonej wodzie, a następnie odcedź i dokładnie rozgnieć (najlepiej praską do ziemniaków). Cebulę posiekaj drobno i zeszklij na maśle. Twaróg rozgnieć widelcem i połącz z ziemniakami oraz podsmażoną cebulą. Dopraw solą, pieprzem i opcjonalnie cząbrem. Dokładnie wymieszaj farsz.
- Formowanie pierogów: Ciasto rozwałkuj na cienki placek (około 2-3 mm grubości). Szklanką wycinaj kółka, na każde nałóż łyżeczkę farszu, składaj na pół i zlepiaj dokładnie brzegi, tworząc półksiężyce. Pamiętaj, aby dokładnie zlepić brzegi, by farsz nie wydostał się podczas gotowania.
- Gotowanie pierogów: W dużym garnku zagotuj osoloną wodę. Wkładaj pierogi partiami i gotuj od momentu wypłynięcia na powierzchnię przez około 2-3 minuty. Wyławiaj łyżką cedzakową.
- Przygotowanie okrasy: Boczek lub słoninę pokrój w kostkę i wytop na patelni. Cebulę posiekaj i zeszklij na wytopiony tłuszczu.
- Podawanie: Pierogi podawaj polane okrasą ze skwarkami i cebulą, opcjonalnie z dodatkiem kwaśnej śmietany.
Wskazówki
- Ziemniaki do farszu najlepiej ugotować dzień wcześniej – będą bardziej suche, co sprawi, że farsz będzie miał lepszą konsystencję.
- Jeśli lubisz bardziej serowy smak, możesz zwiększyć proporcję twarogu do ziemniaków.
- Gotowe pierogi możesz zamrozić – rozłóż je na tacy tak, aby się nie dotykały, zamroź, a później przełóż do woreczków.
- Zamiast gotować, pierogi możesz również podsmażyć na patelni z masłem, co nada im chrupiącej tekstury.
Warianty regionalne
W różnych regionach Polski pierogi ruskie przygotowuje się z pewnymi modyfikacjami:
- Wariant podlaski: dodaje się więcej twarogu i mniej ziemniaków, farsz doprawia się świeżo mielonym czarnym pieprzem.
- Wariant małopolski: do farszu dodaje się smażoną cebulkę i skwarki, a całość doprawia się czosnkiem.
- Wariant śląski: farsz wzbogacany jest tymiankiem i majerankiem.